کنترل مدار با یک سیگنال ضعیف مانند روشن نمودن یک موتور الکتریکی و یا مدیریت چندین المان مختلف در تابلو برق با استفاده از رله امکانپذیر است. رله نوعی کلید الکتریکی با سرعت بالا بوده که توسط یک مدار الکتریکی مجزا تحریک و کنتاکتهای آن باز و بسته میشود. بوبین این کلید الکتریکی به روشهای مختلفی همچون مکانیکی، حرارتی، مغناطیسی، الکترواستاتیکی و … تحریک میشود. در این مطلب از صنایع برودتی سید صالحی شما را با انواع رله و خازن در کمپرسور های برودتی آشنا خواهیم کرد.
تعریفی از انواع رله و خازن در کمپرسور باد
قبل از اطلاع از انواع خازن موتور یخچال باید در نظر داشته باشیم که. رله یا همان راهانداز موتور یکی از مهمترین قطعاتی است که بر روی موتور کمپرسور نصب شده تا موتور کمپرسور باد بتواند شروع به کار کردن نماید. در واقع رله در موتور نقش مهمی دارد و در صورت عدم وجود آن بر روی موتور کمپرسور برای هر بار روشن شدن کمپرسور نیاز به یک عامل خارجی است تا به وسیله آن بتوان موتور را روشن نمود. اما وقتی قطعهای به نام رله روی موتور نصب میشود این فرآیند به صورت اتومات انجام شده و نیازی به عامل خارجی برای استارت زدن موتور نیست.
در بعضی از مواقع رله نیاز به یک بازو کمکی دارد تا بتواند موتور را روشن کند که این نقش بر عهده خازن است. زمانی که فشار زیادی بر روی موتور وجود دارد، برای استارت زدن نیاز است تا علاوه بر رله، خازن هم به کمکش بیاید. در واقع یک شوک ایجاد شود تا موتور بتواند از زیر بار خارج شده و به کار خود ادامه دهد.
طرز کار و اهمیت رله
رله ولتاژ در کمپرسورهایی که به گشتاور راهاندازی بالایی نیاز دارند استفاده میشود. این رله یک بوبین دارد که به دور یک قرقره پیچیده شده که بین سیم پیچ اصلی و فرعی به صورت موازی بسته میشود. به دلیل همین موازی بودن است که به آن رله ولتاژی کمپرسور میگویند. یک میله که یک تیغه به رله ولتاژی کمپرسور وصل است در داخل قرقره وجود دارد که کنتاکتهایی در یک حالت وصل و در حالت دیگر قطع مینماید. زمانی که کمپرسور خاموش است کنتاکتها در حالت وصل هستند.
در شروع راهاندازی سیم پیچ اصلی در مدار قرار میگیرد. در این حالت سیم پیچ استارت که یک خازن به منظور ایجاد گشتاور راهاندازی بیشتر با آن سری شده با سیم پیچ اصلی به صورت موازی قرار دارد و به مدار آمده و کمپرسور شروع به کار میکند.
پس از راهاندازی الزام است که خازن راهانداز و سیم پیچ استارت از مدار خارج شوند. در لحظه راهاندازی فاز و نول از طریق سر مشترک سیم پیچهای اصلی و استارت و خازن به بوبین رله میرسند. بوبین مغناطیس شده و میلهای که داخل قرقره است کنتاکتها را از هم جدا میکند. در نتیجه خازن، بوبین رله و سیم پیچ استارت هر سه از مدار مستقیم جریان برق خارج میشوند اما از این لحظه به بعد سیم پیچ بوبین رله و سیم پیچ استارت با هم سری میشوند و سیم پیچ استارت مانند سیم پیچ ثانویه یک ترانسفورماتور عمل میکند.
میدان مغناطیسی اطراف سیم پیچ اصلی، سیم پیچ استارت را قطع کرده و باعث تولید جریانی در سیم پیچ استارت میشود. چون سیم پیچ بوبین رله و سیم پیچ استارت با هم سری هستند در نتیجه جریان تولید شده در سیم پیچ استارت از بوبین رله نیز عبور میکند که این جریان باعث تولید یک میدان مغناطیسی در اطراف سیم پیچ رله میشود که این میدان مغناطیسی کنتاکتها را از هم جدا کرده و سیم پیچ فرعی را قطع نگه میدارد.
انواع رله و خازن در کمپرسورهای برودتی
در کمپرسورهای برودتی انواع رله و خازن متفاوتی به کار میرود که دو نوع رله سیمی و رله پتانسیل (جنرالی) در بین آنها بیشترین استفاده را دارند. البته رلههای دیگری مانند رله سنگی و رله چتری نیز وجود دارند که استفاده کمتری میشوند. رله سنگی به دلیل این که به صورت پشت سرهم نمیتواند موتور را راهاندازی کند زیاد مورد استفاده قرار نمیگیرد. در ادامه به سه نوع رله پرکاربرد اشاره میکنیم:
رله سیمی کمپرسور باد
در صورتی که قیمت تمام شده کمپرسور برودتی کمتر شود از این رله استفاده میکنند. رله سنگی به نوعی طراحی شده که بعد از هر بار خاموش و روشن کردن حداقل ۲ دقیقه باید فاصله وجود داشته باشد تا بتواند کمپرسور را روشن کند، در غیر این صورت رله گیر خواهد کرد.
رله جنرالی کمپرسور برودتی (رله پتانسیل کمپرسور )
در حال حاضر یکی از بهترین انواع رله و خازن و در واقع قویترین رله موجود نوع جنرالی (رله پتانسیل کمپرسور) است که از کیفیت و کارایی فوق العادهای برخوردار میباشد. این رله راهانداز توانایی روشن کردن موتور کمپرسورهای باد از یک اسب تا ۳ اسب را به راحتی دارد. در کنار این رله یک عدد خازن دائم کار و یک خازن استارت هم وجود دارد که قدرت رله را به حداکثر میرساند.
به جرات میتوان گفت هر نوع موتوری توسط این رله قابل راهاندازی خواهد بود. البته از لحاظ قیمت تفاوت زیادی با رلههای سیمی و سنگی دارد، اما از لحاظ قدرت هم بسیار قویتر از انواع دیگر است.
انواع خازن موتور یخچال
خازنهای مورد استفاده در موتورهای یخچال به منظور بهبود عملکرد و کارایی موتورها هستند. این خازنها اغلب به عنوان “خازنهای موتور” یا “خازنهای کارکرد موتور” شناخته میشوند. در اینجا چند نوع خازن معمول برای موتورهای یخچال ذکر میشود:
خازن استارتی (Starting Capacitor):
این نوع خازن برای کمک به موتور در شروع کار بهکار میرود. خازن استارتی برای ایجاد یک فاز جدید در موتور استفاده میشود و باعث ایجاد یک میدان الکتریکی است که به موتور کمک میکند تا به راحتی شروع به چرخش کند.
خازن عملیاتی (Running Capacitor):
این نوع خازن به موتور در طول عملکرد کمک میکند. این خازن به منظور بهینهسازی عملکرد موتور، افزایش عملکرد موتور، کاهش مصرف انرژی و کاهش افت ولتاژ در طول عمل موتور استفاده میشود.
خازن چندطرفه (Dual Capacitor):
این نوع خازن حاوی هم خازن استارتی و هم خازن عملیاتی است. این خازنها معمولاً برای سادهتر کردن نصب و کاهش هزینهها استفاده میشوند، زیرا شما فقط یک خازن برای موتور خود نیاز دارید.
خازنهای موتور با ترکیبات مختلف:
برخی از خازنهای موتور یا خازن کمپرسور یخچال ممکن است با ترکیبات مختلفی از مواد ساخته شوند تا بهترین عملکرد را برای موتور فراهم کنند، به عنوان مثال، خازنهای الکترولیتیک کاغذی یا پلیپروپیلنی. هر یک از این ترکیبات خازنها ویژگیها و عملکردهای مختلفی دارند که میتواند بر اساس نیازهای موتور یخچال تعیین شود.
طریقه نصب خازن روی موتور یخچال
راه اندازی موتور یخچال با خازن کار ساده ای است که فقط نیاز به توجه به چند نکته دارد. پس برای نصب یک خازن بر روی موتور یخچال، شما نیاز به توجه به چند مورد دارید:
- انتخاب خازن مناسب: برای این کار، شما نیاز به خازنی دارید که مشخصات آن با موتور یخچال شما همخوانی داشته باشد. این شامل ظرفیت (بر حسب میکروفاراد) و ولتاژ مورد نیاز میشود. معمولاً میتوانید این اطلاعات را در دفترچه راهنمای موتور یخچال یا بر روی بدنه موتور پیدا کنید.
- قطع برق: قبل از هر چیز، مطمئن شوید که برق یخچال قطع شده است. برای اطمینان از ایمنی، میتوانید فیوز یا قطع کننده برق را خاموش کنید.
- لوازم و ابزار: برای نصب خازن، ممکن است به مواردی مانند پیچ و مهره، بسته های نصب (که معمولاً با خود خازن ارائه میشوند)، و ممکن است نیاز به یک متر و پلاگر داشته باشید.
- نصب خازن: خازن معمولاً با استفاده از دو پایه به موتور یخچال وصل میشود. برای این کار، پایههای خازن را به دو سر ترمینال موتور متصل کنید. معمولاً خازن دارای سه پایه است؛ دو پایه به موتور و یک پایه به اتصال برق وصل میشود.
نتیجهگیری
در این مطلب با انواع رله و خازن در کمپرسور های برودتی آشنا شدید. در صورت داشتن هرگونه سوال با شمارههای موجود در سایت تماس بگیرید. صنایع برودتی سید صالحی رله و خازن در انواع مختلف را در بالاترین سطح کیفی عرضه میکند.